भगवान् कल्किः
१. प्रस्तावना
भगवान् कल्किः भगवान् विष्णोः दशमः अन्तिमः च अवतारः भविष्यति इति भविष्यवाणी अस्ति। सः कलियुगस्य अन्ते प्रकटितुम् अपेक्षितः अस्ति। तस्य आगमनं अयं तमसोः अधर्मस्य च युगस्य अन्तं तथा सत्ययुगस्य, सत्यं धर्मं च युगस्य आरम्भं सूचयति इति उच्यते। परम्परया कल्किः श्वेतवाजिनि आरूढः, वज्रधारिणं खड्गं वहन्, दुष्टान् नाशयन् धर्मं पुनः स्थापयन् योद्धा इव चित्रितः अस्ति।
२. जन्मस्थानं तथा समयः
हिन्दु-शास्त्रेषु अनुसारं भगवान् कल्किः शम्भल नामके ग्रामे विष्णुयशः नाम्नि ब्राह्मणस्य गृहे जन्म भविष्यति। तस्य जन्मः कलियुगस्य अत्यन्ते भविष्यति इति भविष्यवाणी अस्ति, यदा संसारः पापेन, भ्रष्टाचार्येन, अधर्मेण च आच्छन्नं भवति। कल्केः जन्म तथा तस्य मिशनं मानवजातेर् नैतिक-अध्यात्मिक पतनस्य दिव्य उत्तरं दृष्टव्यं अस्ति, यस्मिन्क्षणे कलियुगस्य अन्तं तथा नवयुगस्य उदयः प्रकटितुं सूचयते।
- **विष्णु पुराणम्**:
भविष्यति कलिर्दुष्टो लोभश्च सुमहाबलः।
भविष्यति हरिः कल्किः शम्भल ग्रामसंभवः॥
```
*अनुवादः*: "भविष्ये, यदा कलियुगः अत्यन्तं शक्तिशाली च लोभेन पूर्णं भविष्यति, तदा भगवान् हरिः (विष्णुः) शम्भल ग्रामे कल्किः इति अवतारं धारणं करिष्यति।"
- **भागवत पुराणम्**:
विश्वेशं हरिणा कल्किं कल्पवृक्षसमाकृतिम्।
कलौ संधाय समुत्सृष्टं विष्णुयशसहं सुखम्॥
```
*अनुवादः*: "भगवान् विष्णुः कल्पवृक्षसम इव स्वरूपं धारयन्, कलियुगस्य अन्ते तथा नवयुगस्य आरम्भे विष्णुयशस्य गृहे कल्किः रूपेण अवतारं धारणं करिष्यति।"
- **अग्नि पुराणम्**:
शम्भल ग्राममुख्यस्य ब्राह्मणस्य महात्मनः।
भवने विष्णुयशसः कल्कि प्रादुर्भविष्यति॥
```
*अनुवादः*: "महानः ब्राह्मणः विष्णुयशः इत्यस्य गृहे, शम्भल नामके ग्रामे, कल्किः प्रकटिष्यते।"
एते पुराणेषु उक्ताः श्लोकाः शम्भलायां कल्केः दिव्य उत्पत्तिं तथा कलियुगस्य निर्णायक समये तस्य जन्मं स्पष्टयन्ति, यः अयुगस्य अन्तं तथा सत्ययुगस्य नवीनकालस्य आरम्भं करविष्यति।
३. विभिन्नेषु पुराणेषु कल्केः उल्लेखः
भगवान् कल्किः विभिन्नेषु पुराणेषु उल्लिखितः अस्ति, यत्र तस्य जीवनस्य मिशनस्य च विभिन्नाः पक्षाः प्रतिपादिताः सन्ति।
- **विष्णु पुराणम्**: विष्णु पुराणम् कल्केः सर्वप्रथमं उल्लेखं करोति, यस्मिन् सः दुष्टानां नाशकर्ता तथा धर्मस्य पुनः स्थापकः इति वर्ण्यते।
- **श्लोकः**
कल्कि नाम्ना द्विजश्रेष्ठो निसर्गकलयान्वितः।
असंबध्यस्वमरणान् शस्त्रचर्मोदधारयत्॥
```
*अनुवादः*: "कल्कि इति नाम्ना द्विजश्रेष्ठः, महाबलयुतः, शस्त्रं धारयन् प्रकटिष्यति तथा पापिनः नाशयिष्यति।"
- **भागवत पुराणम्**: भागवत पुराणे कल्केः जन्म तथा तस्य मिशनं विशेषतया उल्लिखितं अस्ति, यत्र सः भ्रष्टान् नाशयिष्यति तथा सतयुगस्य पुनः स्थापयिष्यति।
- **श्लोकः**:
कल्किः करालं बलवा विदार्य वल्गन् हयानां भुवि दंष्ट्रकानाम्।
विस्फारयन् करवालमृत्युसर्पः नृणाम् अधर्मेण धृतं धनोत्तमम्॥
```
*अनुवादः*: "कल्किः करालः तथा बलवान्, तलवारं धारयन्, अधर्मेण पोषितानां दुष्टानां नाशं करिष्यति।"
- **अग्नि पुराणम्**: अग्नि पुराणे कल्किः दिव्यशक्तिरूपेण वर्णितः अस्ति, यः कलियुगस्य अन्तं करिष्यति तथा नवीनकालस्य मार्गं प्रशस्तयिष्यति।
- **श्लोकः**:
कल्की विष्णुयशसः पुत्रो धर्मपत्न्या समुत्थितः।
निष्कलङ्कः कलौ संधौ भविष्यति सहेतुकः॥
```
*अनुवादः*: "कल्किः, निष्कलङ्कः, विष्णुयशस्य धर्मपत्नीसहितः पुत्रः, कलियुगस्य अन्ते तथा नवीनकालस्य आरम्भे प्रकटिष्यते।"
- **ब्रह्माण्ड पुराणम्**: ब्रह्माण्ड पुराणे कल्केः मिशनं विशेषतया वर्णितम् अस्ति, यत्र तस्य आगमनस्य ब्रह्माण्डीय आवश्यकता प्रतिपादिता अस्ति।
- **श्लोकः**:
यस्मिन्क्षणे त्वधर्मेण तातेन सह लंघयेत्।
कल्कि स्त्रग्विनकुंठानां यशसा दीप्तविक्रमेः॥
```
*अनुवादः*: "यस्मिन्क्षणे अधर्मेण जगतः पीडां करिष्यति, तस्मिन्क्षणे कल्किः प्रकटिष्यते तथा तस्य तेजस्वी विक्रमः दुष्टानां नाशं करिष्यति।"
एते पुराणेषु श्लोकाः भगवान् कल्केः दिव्ययोद्धारूपेण वर्णयन्ति, यः कलियुगस्य अन्ते प्रकटित्वा धर्मं पुनः स्थापयिष्यति, जगतः पापं नाशयिष्यति तथा नवीनसतयुगस्य आरम्भं करिष्यति।
Good
ReplyDelete