महर्षेः वेदव्यासस्य परिचय

महर्षिः वेदव्यासः हिन्दू परम्परायां महानां ऋषीणां मध्ये एकः प्रमुखः अस्ति। सः अद्यतन-नेपालदेशस्य तनहुँ जनपदे दामौली नगरे स्थितयोः सेतिगण्डकी-मद्रिगण्डकीनद्योः सङ्गमे निर्मिते द्वीपे जातः आसीत्। तस्य पूर्णं नाम श्रीकृष्णद्वैपायनव्यासः आसीत्। "कृष्ण" इति नामं तस्य श्यामवर्णत्वात् प्राप्तं, "द्वैपायन" नाम द्वयोः नद्योः मध्ये स्थिते द्वीपे जातत्वात्, तथा "व्यास" इति नाम तस्य वेदानां चतुर्धा विभागनात् प्राप्तम्—ऋग्वेदः, सामवेदः, यजुर्वेदः, अथर्ववेदः च। वेदव्यासः महाभारतम् इति विश्वस्य महानं महाकाव्यम् अपि रचितवान्, यस्य भगवद्गीता इति अत्यन्तं पवित्रग्रन्थः विद्यमानः अस्ति। तस्य योगदानं हिन्दू-दर्शनाय, साहित्याय, धर्माय च अतुलनीयम् अस्ति। वेदव्यासस्य ज्ञानं शिक्षाः च अद्यापि विश्वस्य अनेकेषु जनानाम् आध्यात्मिकं जीवनं प्रेरयन्ति, यत् तं नेपाली हिन्दू सनातनी च, आध्यात्मिकता तथा संस्कृतेः महत्वपूर्णं व्यक्तित्वं कर्तृणि।