यं ब्रम्हा वरुणेन्द्ररुद्रमरुतः

यं ब्रम्हा वरुणेन्द्ररुद्रमरुतः

श्लोक

यं ब्रम्हा वरुणेन्द्ररुद्रमरुतः स्तुन्वन्ति दिव्यैः स्तवैः।
वेदैः साङ्गपदक्रमोपनिषदैः गायन्ति यं सामगाः।
ध्यानावस्थित-तद्गतेन मनसा पश्यन्ति यं योगिनः।
यस्याऽन्तं न विदुः सुरासुरगणा देवाय तस्मै नमः।।१।।

शब्द र अर्थ

यं – जसलाई
ब्रम्हा – ब्रह्माजी (सृष्टिकर्ता देव)
वरुण – वरुणदेव (जलका देवता)
इन्द्र – देवराज इन्द्र
रुद्र – भगवान् शिव
मरुतः – मरुतगण (वायु/तूफानका देवता)
स्तुन्वन्ति – स्तुति गर्छन्, प्रशंसा गर्छन्
दिव्यैः स्तवैः – दिव्य स्तोत्रहरूद्वारा

वेदैः – वेदहरूले
साङ्ग – अङ्गसहित (वेदका शाखा/अङ्गहरू)
पद-क्रम – पद–पद, क्रम–क्रमले
उपनिषदैः – उपनिषद्हरूले
गायन्ति – गाउने/गान गर्ने
यं – जसको
सामगाः – सामवेद गाउने ऋषि/पुरोहितहरू

ध्यान-अवस्थित – ध्यानमा बसेका
तत्-गतेन – त्यसैमा एकाग्र भएका
मनसा – मनले
पश्यन्ति – दर्शन गर्छन्
यं – जसको
योगिनः – योगीजनहरूले

यस्यम् – जसको
अन्तम् – अन्त/सीमा
न विदुः – जान्दैनन्
सुर-असुर-गणाः – देवता र असुरहरूको समूह
देवाय – त्यस देवलाई
तस्मै नमः – त्यही देवलाई नमस्कार

पूर्ण श्लोक अनुवाद

“जस ईश्वरलाई ब्रह्मा, वरुण, इन्द्र, रुद्र तथा मरुतगणहरूले दिव्य स्तोत्रहरूद्वारा स्तुति गर्छन्; जसलाई सामवेद गाउने ऋषिहरूले, वेद, त्यसका अङ्गहरू, पदक्रम र उपनिषद्हरूको माध्यमबाट गाउँछन्; जसलाई ध्यानमा पूर्ण रूपमा एकाग्र मनले योगीहरूले दर्शन गर्छन्; जसको आदि र अन्त्य देवगण तथा असुरगणले समेत जान्दैनन् , त्यस्तो परमदेवलाई म नमस्कार गर्दछु।”


Comments